PH چیست ؟
PH کمیتی لگاریتمی با قابلیت اندازه گیری توسط PH متر می باشد که اسیدی یا قلیایی بودن مایعات را مشخص می کند به عنوان مثال PH آب غلظت یونهای هیدروژن موجود در آب را تعیین می کند که بر روی اسیدی یا بازی بودن خواص آن موثر است. آب خالص به میزان اندک به یون های H و OH تجزیه می شود.
PH معیار تست کیقیت آب آشامیدنی بایستی در حدود 7 (محدوده خنثی) باشد. در حالت PH کمتر از 7 ، آب حالت اسیدی و در صورت PH بالای 7 آب خاصیت قلیایی به خود می گیرد.
آب اسیدی با PH پایین تر از 7 سبب خوردگی و حلالیت فلزات به ویژه آهن می شود، از این رو در صنایع مختلف برای جلوگیری از خوردگی فلز، PH آب را بالاتر از محدوده خنثی تنظیم می کنند. سرعت خوردگی ناشی از اسیدی بودن آب با افزایش دما بیشتر می شود، بدین جهت کنترل دما و PH امری ضروری در صنایع مرتبط می باشد
مفهوم PH اولین بار توسط سورن سن Søren Peder Lauritz Sørensen در سال 1909 در آزمایشگاه کارلسبرگ به عنوان معیاری خاص در سنجش اسیدی یا بازی بودن مواد مطرح شد سورن سن در ابتدا این موضوع را در زمینه میزان یون H موجود در آب مطرح کرد و به همان دلیل نام اختصاری PH به معنای قدرت یون هیدوژن را بر این کمیت نهاد.
در دهه 1910 آلیس ایووانز باکتری شناس به تاثیر کمیت پی اچ در شیر ، کره و دیگر فرآورده های لبنی و سلامت مواد غذایی پی برد و دیگر محققان با رشد تکنولوژی مفهوم PH را گسترش دادند
به تدریج PH متر با گسترش کمیت پی اچ ابزاری ضروری در سنجش سلامت مواد غذایی، شیر و دیگر فرآورده های لبنی، گوشت و حتی نگهداری تجهیزات صنعتی و خاک شد.
PH متر چیست و چگونه کار می کند ؟
همان طور که گفته شد روش های سنجش PH بسیار متنوع هستند اما استفاده از شناسانگرها (معرف های شیمیایی) و تجهیزات الکترونیکی رایج ترین روش در محاسبه این کمیت بنیادی هستند. شناسانگر ها الیاف، کاغذ یا محلولی خاص هستند که در محیط اسیدی یا بازی تغییر رنگ می دهند.
پی اچ متر نخستین بار در سال ۱۹۳۶ میلادی توسط شیمیدان آمریکایی آرنولد اورویل بکمن Arnold Orville Beckman اختراع گردید وی مخترع DU متر نیز می باشد.
PH متر الکتریکی از طریق اندازه گیری پتانسیل الکتریکی بین دو الکترود و ارجاع به جدولی خاص میزان یون هیدروژن موجود در محلول را اندازه گیری می کند. در مدل های پیشرفته تر امروزی اکثر اندازه گیری های PH در آزمایشگاه با استفاده از PH متر های دیجیتال به وسیله یک مدار الکترونیکی کار می کند. انجام می شود این مدارها به طور کلی از یک الکترود شیشه ای و یک الکترود مرجع خارجی یا الکترود ترکیبی و یک ولت متر برای اندازه گیری ولتاژ، تشکیل شده است